Định nghĩa chủ ngữ, vị ngữ, chức năng và cách xác định chủ ngữ vị ngữ

"Bạn đang tìm hiểu về chủ ngữ vị ngữ? Hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây để có câu trả lời cho câu hỏi chủ ngữ là gì nhé!

 

1. Chủ ngữ, vị ngữ là gì

 

1.1. Chủ ngữ là gì?

 

Khái niệm: Chủ ngữ là bộ phận thứ nhất trong câu, nêu người hay sự vật làm chủ sự việc.

 

- Phần lớn danh từ và đại từ giữ chức vị là chủ ngữ trong câu, các loại từ khác, đặc biệt là tính từ và động từ (gọi chung là thuật từ) cũng có khi làm chủ ngữ. Trong trường hợp này, tính từ và động từ được hiểu như một danh từ.

 

- Chủ ngữ có thể dùng trả lời câu hỏi: Ai? Cái gì? Con gì? Việc gì? Sự vật gì?,v.v..

 

Ví dụ:

• Tôi đang làm việc (Tôi là chủ ngữ).

•  

• Nam đang đi học. (Nam là chủ ngữ)

•  

• Lao động là vinh quang (Lao động là động từ, nhưng trong trường hợp này thì Lao động đóng vai trò là chủ ngữ).

 

1.2. Vị ngữ là gì?

 

Khái niệm: Vị ngữ là bộ phận thứ hai trong câu, nêu hoạt động, trạng thái, tính chất, bản chất, đặc điểm,... của người, vật, việc nêu ở chủ ngữ.

 

- Vị ngữ có thể là một từ, một cụm từ, hoặc có khi là một cụm chủ - vị.

- Vị ngữ có thể dùng trả lời câu hỏi: Làm gì? Như thế nào? Là gì?, v.v..

 

Ví dụ:

• Con mèo con đang ngủ (đang ngủ là vị ngữ).

•  

• Ngôi nhà đẹp quá (đẹp quá là vị ngữ)

•  

• Chiếc bàn này gỗ còn tốt lắm (gỗ còn tốt lắm là vị ngữ, và là một cụm chủ - vị: gỗ: chủ ngữ/ còn tốt lắm: vị ngữ, ở đây cụm chủ - vị đóng vai trò là vị ngữ trong câu "Chiếc bàn này gỗ/ còn tốt lắm").

 

2. Chức năng

 

Chức năng của chủ ngữ vị ngữ (hình minh họa)

 

• Chủ ngữ được dùng để trả lời cho câu hỏi về ai, con gì, cái gì, sự vật gì hoặc hiện tượng gì?

•  

• Vị ngữ sẽ trả lời cho nhóm câu hỏi liên quan đến là gì, làm gì, như thế nào.

 

3. Cách xác định

 

• Cách nhận biết chủ ngữ: Thành phần này sẽ trả lời cho câu hỏi Ai? Con gì? Cái gì? Sự vật gì? Hiện tượng gì?

•  

Cách xác định chủ ngữ vị ngữ (hình minh họa)

 

Ví dụ: Linh là bạn thân nhất của tôi. 

Linh (chủ ngữ) trả lời cho câu hỏi Ai là bạn thân nhất của tôi.

 

• Cách nhận biết vị ngữ:  Vị ngữ sẽ trả lời cho nhóm câu hỏi Là gì? Làm gì? Như thế nào? Ngoài ra, bạn có thể nhận biết vị ngữ qua từ là để nối với chủ ngữ.

 

Ví dụ: Cún là chú chó mà tôi yêu quý nhất. 

Chú chó mà tôi yêu quý nhất sẽ là vị ngữ trả lời cho câu hỏi cún là ai.

 

4. Một số bài tập ví dụ về chủ ngữ vị ngữ

 

Bài 1: Chỉ ra các lỗi sai trong các câu sau đây và sửa lại cho đúng:

• Những câu chuyện cổ tích mà mỗi đêm bà kể cho chúng tôi.

•  

• Với kết quả học tập tiến bộ ấy đã khiến bố mẹ vô cùng vui lòng.

•  

• Bạn Hoàng Anh – lớp trưởng lớp tôi.

•  

• Qua văn bản “Vượt thác” cho thấy vẻ đẹp cũng như sức mạnh của con người lao động trên nền khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ.

 

Lời giải:

• Câu này thiếu vị ngữ → Sửa lại: Những câu chuyện cổ tích mà mỗi đêm bà kể cho chúng tôi vẫn còn theo chúng tôi đi hết suốt cuộc đời này.

•  

• Câu thiếu chủ ngữ → Sửa lại: Với kết quả học tập tiến bộ như vậy, em đã khiến bố mẹ vô cùng vui lòng.

•  

• Câu thiếu vị ngữ → Sửa lại: Bạn Hoàng Anh – lớp trưởng lớp tôi, bạn ấy không chỉ chăm ngoan mà còn học giỏi.

•  

• Câu thiếu chủ ngữ → Sửa lại: Qua văn bản “Vượt thác”, ta có thể thấy được vẻ đẹp cũng như sức mạnh của con người lao động trên nền khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ.

 

Bài 2: Thêm chủ ngữ, vị ngữ phù hợp vào những chỗ trống dưới đây để tạo thành một câu hoàn chỉnh có nghĩa.

• Khi những bông phượng vĩ nở đỏ rực cả một góc trời, khi bản nhạc ve rộn rã được cất lên,…….

•  

• Mỗi buổi chiều khi tôi đi tan học về nhà,…..

•  

• Trên bầu trời của mùa thu trong trẻo ấy,…..

•  

• Giữa dòng chảy mênh mông,….

 

Lời giải:

• Khi những bông phượng vĩ nở đỏ rực cả một góc trời, khi bản nhạc ve rộn rã được cất lên, chúng em đã bắt đầu bước vào một kì nghỉ hè với nhiều điều thật thú vị.

•  

• Mỗi buổi chiều khi tôi tan học về, chú cún con lại chạy ra vẫy đuôi mừng rỡ đón tôi.

•  

• Trên bầu trời của mùa thu trong trẻo ấy, những đám mây trắng đang thong thả dạo chơi cùng chị gió.

•  

• Giữa dòng chảy mênh mông, những con thuyền ở bến đỗ đang căng buồm chuẩn bị ra khơi

 

Bài viết trên đã nêu rõ các kiến thức liên quan đến chủ ngữ, vị ngữ và các bài tập bổ trợ liên quan. Hi vọng thông qua bài viết thì bạn đọc sẽ có thêm nhiều kiến thức hữu ích nhé!